Có thể bạn chưa biết - Lịch sử nhân loại đã trải qua những đợt dịch bệnh khủng khiếp nào?

1. Dịch bệnh đậu mùa

Dịch bệnh đậu mùa là từng lan rộng khắp các nước châu Âu, châu Á trong cả thập kỷ, trở thành nỗi kinh hoàng trong lịch sử nhân loại. Nó đã từng khiến cho dân số bản địa tại châu Mỹ từ khoảng 100 triệu giảm xuống còn 5-10 triệu. Virus gây ra bệnh đậu mùa có tên là Variola, cứ 10 người mắc bệnh này thì có tới 3 người chết, trong khi những người còn sống cũng phải gánh chịu các vết sẹo trên da đến hết đời.  

Vào cuối thế kỷ 18, Edward Jenner - một bác sĩ người Anh đã đặt nền móng cho việc sử dụng vắc xin ngăn ngừa dịch bệnh với con người. Nhờ phát hiện của ông mà gần 2 thế kỷ sau, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã tuyên bố dịch bệnh đậu mùa hoàn toàn bị xóa sổ khỏi Trái Đất.

2. Dịch bệnh HIV/AIDS

HIV là một loại virus gây ra Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người (AIDS). Trường hợp nhiễm đầu tiên được phát hiện tại Cộng hòa Congo vào năm 1976. Bệnh này lây truyền chủ yếu qua đường tình dục không an toàn, qua việc truyền máu từ các nguồn đã bị nhiễm bệnh, qua việc dùng chung kim tiêm với người nhiễm hoặc lây từ mẹ sang con trong giai đoạn mang thai, khi sinh hay khi cho con bú.

Sự xuất hiện của HIV/AIDS trong những năm 1980 đã dẫn đến một đại dịch toàn cầu, số lượng tử vong ước tính lên tới 25 triệu người (cho đến nay). Các nhà khoa học tin rằng HIV xuất hiện đầu tiên ở khỉ và tinh tinh, và sự lây lan của virus từ khỉ sang người bắt đầu vào khoảng giữa thế kỷ 20. Cho đến nay, nhân loại vẫn chưa tìm ra một phương thuốc nào có thể tiêu diệt hoàn toàn căn bệnh này. Tuy nhiên đã có nhiều loại thuốc giúp ngăn chặn quá trình virus HIV phát triển để kéo dài sự sống cho người nhiễm.

3. Dịch cúm A/H1N1 năm 1918 - cúm Tây Ban Nha

Vào năm 1918, thế giới từng hứng chịu đại dịch cúm do một chủng virus H1N1 gây ra, hay còn có tên gọi khác là "cúm Tây Ban Nha". Lượng người mắc phải lên tới con số 500 triệu người, tương đương với 1/3 dân số thế giới lúc bấy giờ, trong đó khoảng 50 triệu người đã tử vong. Đáng chú ý, tỷ lệ tử vong vì căn bệnh này ở người trưởng thành là rất cao. Ban đầu, dịch cúm A/H1N1 bùng phát tại châu Âu, Mỹ cùng một số khu vực ở châu Á, sau đó đã nhanh chóng lan rộng khắp thế giới.

4. Dịch hạch - "Cái chết đen"

Dịch hạch từng là một cơn ác mộng trong lịch sử nhân loại nhưng nó chưa thực sự kết thúc khi dịch bệnh này quay trở lại sau 800 năm và khiến châu Âu "oằn mình" trong "Cái chết Đen" năm 1347 với 200 triệu người tử vong chỉ trong 4 năm.

5. Dịch sốt rét

Sốt rét cũng là một trong những đợt dịch bệnh cổ xưa nhất, được ghi nhận đã xuất hiện từ khoảng hơn 4000 năm trước. Thực chất, muỗi không phải là thủ phạm chính gây ra dịch bệnh này. Sốt rét gây ra bởi loài ký sinh trùng có tên Plasmodium, chúng ký sinh trên cả muỗi và người. Khi con muỗi bị loại ký sinh này bám lên, chúng sẽ truyền sốt rét vào người bạn qua quá trình hút máu.

Chỉ tính riêng số liệu thống kê trong cuộc Nội chiến Mỹ thôi đã có gần 1,5 triệu ca nhiễm và hơn 10.000 trường hợp tử vong vì căn bệnh này. Trong cuộc chiến tranh thế giới lần 1, dịch sốt rét đã làm tê liệt toàn bộ lực lượng của Anh, Pháp và Đức trong suốt gần 3 năm. Thậm chí tới thời điểm bây giờ, sốt rét vẫn là vấn đề nhức nhối của nhân loại. Mỗi năm có tới 350 đến 500 triệu ca mắc sốt rét được ghi nhận tại châu Phi. 

6. Dịch bại liệt

Theo một báo cáo ghi nhận vào năm 1952 đã có khoảng 58,000 ca bệnh chỉ tính riêng nước Mỹ. Mà trong đó 3000 người đã tử vong và thậm chí gần 20,000 trường hợp để lại di chứng bại liệt. Virus gây bệnh này tấn công chủ yếu vào hệ thống thần kinh của cơ thể.

Mặc dù không có một phương thuốc nào có thể chữa trị được căn bệnh này, tuy nhiên vaccine phòng bại liệt đã ra đời vào những năm 1950. Và ở thời điểm hiện nay, bại liệt chỉ còn tồn tại ở một vài quốc gia đang phát triển của châu Á và châu Phi. 

7. Dịch tả

Dịch bệnh này từng khiến cho người dân Ấn Độ khốn đốn từ thời cổ đại, tuy nhiên phải đến tận thế kỷ 19 nó mới lây lan ra toàn thế giới. Mặc dù về mặt lý thuyết, hệ thống miễn dịch của cơ thể có thể dễ dàng đánh bại được vi khuẩn Tả, tuy nhiên thực tế là cơ thể con người không chịu được đến lúc đó do bị mất nước trầm trọng mà dẫn tới tử vong. Cùng với sự phát triển kinh tế, điều kiện sống của con người trở nên tốt hơn, bệnh tả cũng dần biến mất. Tuy nhiên vào năm 1991, dịch tả một lần nữa bùng phát với 300,000 ca bệnh mà trong đó có khoảng 4,000 người tử vong chỉ trong một năm.

8. Đại dịch corona/covid-19

Covid-19 là một căn bệnh đường hô hấp cấp tính truyền nhiễm gây ra bởi virus corona SARS-CoV-2 cùng các biến thể của nó. Đây là một loại virus mới được phát hiện, ổ dịch bắt nguồn từ khu chợ lớn chuyên bán hải sản và động vật tại Vũ Hán (Trung Quốc). Nó đã gây ra sự báo động do không có bất kỳ loại vắc-xin hiệu quả cũng như bất kỳ liệu pháp điều trị bằng thuốc chống virus nào và sự lây lan tương đối nhanh chóng của nó trên toàn cầu, từ lần phát hiện đầu tiên vào đầu tháng 1/2020. Tỷ lệ tử vong ca bệnh được ước tính vào khoảng 1-3%.

Tính tới ngày 16/11/2020, đã có hơn 54 triệu trường hợp mắc COVID-19 được ghi nhận tại hơn 217 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới.