Mâm ngũ quả là gì và cách sắp xếp mâm ngũ quả ngày tết Nhâm Dần 2022 nhiều LỘC, MAY MẮN cho ba miền.

I. Mâm ngũ quả là gì? 

Mâm ngũ quả bao gôm 5 loại trái cây khác nhau được bài trí trên bàn thờ tổ tiên của người Việt mỗi dịp Tết Nguyên Đán. Bên cạnh việc dùng để trang trí, các loại trái cây được sử dụng để nói lên ước nguyên của gia chủ về những điều muốn gặt hái trong năm mới.

Ý nghĩa của mâm ngũ quả ngày Tết

Theo kinh Vu Lan Bồn, 5 loại quả tượng trưng cho ngũ phúc lâm môn:

Phú: Giàu có, nhiều của cải

Quý: Phẩm chất sang trọng

Thọ: Sống lâu trăm tuổi

Khang: Có nhiều sức khỏe

Ninh: Cuộc sống bình an

Theo Phật Giáo, 5 loại hoa quả này lại tượng trưng cho ngũ thiên căn:

Tín căn: lòng tin

Tấn căn: sự kiên trì

Niệm căn: ghi nhớ

Định căn: tâm không loạn

Huệ căn: sự sáng suốt

Chính vì vậy, người Việt cũng thường chọn các loại quả có ý nghĩa để thờ cúng tổ tiên:

Phật Thủ: Bàn tay Phật che chở cho con người.

Bưởi hoặc dưa hấu: đủ đầy, may mắn

Hồng, quýt: năm mơi rực rõ và gặp nhiều may mắn

Mãng cầu, dứa: Cầu chúc mọi điều đều như ý, đa phúc lộc

Đào: thăng quan, tiến chức

Lựu: đông con nhiều cháu

Trứng gà: lộc trời may mắn

Táo: phú quý

Thanh long: tượng trưng cho rồng

Đu đủ: đủ đầy, ấm no

Quất: Sung túc, đa lộc

II. Cách sắp xếp mâm ngũ quả ngày tết Nhâm Dần 2022 nhiều LỘC, MAY MẮN cho ba miền.

Mâm ngũ quả miền Bắc

Các gia đình miền Bắc thường chú trọng Ngũ hành, vì thế mỗi loại trái cây bày lên mâm ngũ quả đều mang một màu sắc tượng trưng cho Kim - Mộc - Thủy - Hỏa - Thổ riêng.

Cách bày trí mâm ngũ quả truyền thống của miền Bắc là quả chuối sẽ nằm dưới cùng, bao bọc từng loại quả như bưởi vàng, quýt đỏ, táo xanh hay nho tím.

Tuy nhiên ngày nay, người ta không còn cứng nhắc phải là "ngũ quả" nữa mà phong phú hơn nhiều, có thể là thập, bát, cửu nhưng nhìn chung vẫn mang ý nghĩa cầu mong sung túc và an khang. 

Các loại quả thường có trên mâm ngũ quả miền Bắc gồm: quả phật thủ/ bưởi, chuối xanh, quả sung hoặc mây, quất, hồng, lê, dưa lê, nho...

Mâm ngũ quả miền Trung

Đối với mâm ngũ quả ở các gia đình miền Trung khá đơn giản, với điều kiện thiên nhiên khá bất tiện cho việc sinh trưởng của cây cối nên người dân ở đây thường không câu lệ hình thức, chủ yếu là cây nhà lá vườn có gì lễ đấy.

Mặt khác, miền Trung chịu sự giao thoa của 2 miền Nam, Bắc nên mâm ngũ quả thường có: chuối, mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài…

( Ảnh minh họa)

Mâm ngũ quả miền Nam

Người miền Nam không bày mâm ngũ quả theo quan niệm ngũ hành tuy nhiên có nhiều câu nói có phát âm giống như những loại quả để bày mâm ngũ quả như "Cầu vừa đủ xài", "Cầu sung/thơm vừa đủ xài",...tương ứng với những loại quả như mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài, sung, thơm với mong muốn một năm đầy đủ, sung túc không lo túng thiếu.

( Ảnh minh họa)

Khác với gia đình ở miền Bắc hay Trung, các gia đình ở miền Nam lại kỵ những loại quả do phát âm không được hay như:

Chuối: Chúi nhủi, làm ăn bình bình, không phất lên được.

Cam, quýt: Quýt làm cam chịu.

Lê, bom: Lê lết, khó thành công, dễ thất bại.

Mỗi vùng miền đều có những phong tục, tập quán cùng điều kiện tự nhiên riêng nên sự bày trí, lựa chọn hoa quả bày lên mâm ngũ quả cũng có sự khác nhau. Nhưng xét chung vẫn mang một nét đẹp văn hóa đặc trưng của người Việt và lòng thành kính với tổ tiên, đất trời với mong muốn một năm mới an khang, đủ đầy và hạnh phúc.

Cách chọn mua hoa quả chưng mâm ngũ quả đúng cách, tươi lâu

Mâm ngũ quả thường được bày vào sáng hoặc chiều 30 Tết, vì vậy việc mua hoa quả phải tiến hành từ 28 - 29 Tết. Để tránh trường hợp quả nhanh bị héo, nhũn trước khi hết tết, bạn nên lựa chọn những loại quả có độ già vừa phải, không được chín quá, không thâm hoặc dập nhất là chuối, hồng xiêm, mãng cầu...

Hiểu hết ý nghĩa của các loại quả trước khi mua và bày trí trên mâm ngũ quả như: Chuối nằm phía dưới nâng đỡ được những trái cây khác nên phải còn xanh, cứng cáp. Dưa hấu, bưởi phải chọn quả căng tròn. 

Khi rửa trái cây bạn nên để ráo nước, dùng giấy ăn hoặc khăn thấm hết nước trước khi bày trí để tránh trường hợp nước còn đọng lại trên trái cây gây hư hỏng.

Một số mẫu bày trí mâm ngũ quả đẹp, đơn giản, dễ thực hiện bạn có thể tham khảo.

Hy vọng với những chia sẻ trên sẽ giúp ích cho các bạn trong dịp tết Nhâm Dần 2022 này nhé!!!