Ghi chú:
Bước 1: Chuẩn bị bột bánh
Cho bột vào bát to, cho 1 cốc nước vào lò vi sóng quay khoảng 30s-45s cho nước ấm. Từ từ đổ nước vào bát bột, lấy đũa khuấy rồi dùng tay nhào đều. Làm sao cho khối bột dẻo quánh, cầm chắc tay, không bị quá nhão và không bị quá khô. Mô tả cảm quan thì sẽ hơi giống đất nặn của các bé. Bột quá khô thì cầm vào sẽ có cảm giác còn hạt bột bên trong khối bột. Quá nhão thì sẽ có cảm giác hơi ướt, sau này luộc bánh sẽ dễ bị nát và khó đứng bánh. Các bạn cho nước vào từ từ, ít một thì sẽ dễ điều chỉnh hơn.
Bột nhào xong thì lấy nilon gói thức ăn bọc kín cho khỏi bị khô. Tiếp theo đi chuẩn bị hai loại nhân và vừng rắc mặt bánh.
Bước 2: Chuẩn bị nhân bánh
Nhân bánh chay: Đậu xanh có thể ngâm với nước ấm trước khoảng 2-3 tiếng hoặc 1 đêm. Cho đậu xanh vào nồi, đổ nước xâm xấp, để lửa vừa. Sau khi nước sôi được một lúc thì hạ lửa, cho đường và chút xíu muối, nêm sao cho vừa ngọt, đun tiếp đến khi cạn nước. Vừa đun vừa lấy cái thìa hoặc muôi lớn, nghiền và đánh đậu xanh cho nhuyễn và tơi. Nếu nước cạn quá nhanh mà đậu xanh chưa chín mềm & chưa nhuyễn thì cho thêm nước.
Đậu xanh sau khi chín và nghiền nhuyễn thì nắm lại thành từng nắm nhỏ cỡ quả trứng chim cút. Nên nắm đậu lúc đậu còn ấm nóng, đậu kết dính sẽ tốt hơn. Có thể trộn thêm dừa nạo vào trong nhân, tùy thích.
Nhân bánh trôi: Đường làm nhân bánh trôi cắt thành miếng nhỏ.
Vừng rắc mặt bánh: Rang chín khoảng 2-3 thìa vừng trắng, để riêng ra bát.
Bước 3: Nặn bánh trôi, bánh chay
Chia khối bột ra làm nhiều phần nhỏ đều nhau và vừa với lượng nhân đã chuẩn bị. Bánh trôi thì nặn tròn, cho đường vào giữa vo viên tròn lại. Cố gắng vo sao cho khít, đừng để không khí lọt vào bên trong nhân, khi đun bánh sẽ dễ bị vỡ.
Bánh chay thì nặn dẹt, hình như bánh dày nhé. Khi nặn bánh chay, ta lưu ý công thức 2 phần vỏ thì 1 phần nhân. Ấn dẹt từng khối bột, đặt nhân vào giữa và gói lại. Lưu ý, nhớ cho nhân vào chính giữa, để bột bao đều quanh nhân để khi luộc bánh chay không bị lòi nhân đỗ ra ngoài.
Bước 4: Cách luộc bánh trôi, bánh chay
Thả bánh đã nặn vào nồi nước sôi, luộc đến khi bánh nổi và trong thì vớt ra thả vào bát nước lạnh.
Với bánh trôi thì ta xếp ra đĩa (dùng muôi thủng vớt ra đĩa để bánh không bị đọng nước) sao cho đẹp rồi trang trí vừng đã rang lên phía trên mặt bánh.
Với bánh chay thì ta xếp ra bát (3 cái xinh xinh trong một bát). Bao giờ cho bánh chay vào bát ta cũng phải lấy ngón tay cái, ấn vào bát một cái, tạo thành vết lõm. Và công đoạn cuối là chan thêm một chút chè đường quấy với bột đao hay bột sắn dây ướp hoa bưởi.
Cách nấu nước bánh chay
Hòa tan bột sắn dây với 100g đường và nước, đặt lên bếp đun sôi sao cho hỗn hợp sắn dây sánh, lỏng thì tắt bếp. Đặc biệt, với ẩm thực của người Hà Nội xưa, vào mỗi độ tháng 3 là mùa hoa bưởi, nên khi làm bánh chay cho Tết Hàn thực thì nhất định phải có hoa bưởi. Sản phẩm hoàn thiện là khi ăn phải có vị ngọt thanh, mùi thơm, mùi mát của hoa bưởi. Có thể rắc thêm vài hạt đậu đã đồ chín hoặc vài sợi dừa nạo (nếu muốn).
Bánh trôi, bánh chay truyền thống chỉ có màu trắng của bột nếp nhưng ngày nay bạn có thể sáng tạo bằng cách cho thêm màu lá dứa, củ dền hoặc trà xanh vào bột để tạo cho món bánh trôi, bánh chay nhiều màu sắc hấp dẫn, đẹp mắt.
Bạn có thể sáng tạo để bĩa bánh trôi bánh chay thêm đẹp mắt như này nhé