Triển lãm không gian nghệ thuật thị giác “Không Nghĩ” của nghệ sĩ Nguyễn Văn Phúc

Xuất phát từ loạt sắp đặt chưa thể thực hiện được hơn mười năm trước của nghệ sĩ Nguyễn Văn Phúc, “Không Nghĩ” là một tổ hợp của những hiện hữu vật lý mới song song với những cái từng hiện diện được lưu trữ và trình diện.

Một lọ penicillin nước mắt

Một sinh vật bò sát

Một dải vải lơ lửng buộc thắt nút

Một bức tranh từ cơm cháy

Một người chạy trên cánh đồng hoa vàng

Một người ngồi trên giàn mướp

Một người nằm lên bụi hoa

Một vòng tròn rỗng bằng phân trâu

Dồn vào trong cùng một không gian những hình ảnh đè đẩy lên nhau, ngắt quãng nhau, ganh đua nhau, hô ứng nhau mà không gửi trả bất kỳ một ý nghĩa nào. “Không Nghĩ” ập vào người xem một lượng lớn, đa dạng các thông tin thị giác, tự thân chúng có một sức nặng đánh trực diện vào giác quan, nhưng đồng thời dường như hoàn toàn vô lý, rời rạc về mặt tư tưởng và logic thông thường.

Cự tuyệt một kết nối logic, các phân mảnh của “Không Nghĩ” chân thực và nguyên bản bởi Phúc “…không tìm cách truy vấn sự bắt nguồn mà chỉ nhận biết và ghi nhớ lại chúng theo trí nhớ hữu hạn…” mà thôi, như thể bắt tóm lấy vài hình dung ngẫu nhiên vọt vào tâm tưởng hay rà soát những ảo ảnh thoáng qua trong cơn mơ. Nhìn từ góc độ đó, Nguyễn Văn Phúc đã vật chất hóa vùng vô thức của tâm trí trong “Không Nghĩ” với một hình hài rõ rệt, pha trộn giữa vẻ gây hấn và nét bông đùa, giữa chất thô ráp và ý vị bay bổng.

Phúc chia sẻ rằng: “Có một thời gian tôi bế tắc khi truy tìm ý nghĩa hay bản chất một số vấn đề trong cuộc sống của tôi. Và tôi đã dừng lại không muốn suy nghĩ về nó nữa (do càng nghĩ càng bế tắc), tôi bắt đầu luyện tập một số phương pháp không suy nghĩ như: nhìn mặt hồ nước gợn sóng trong nhiều giờ hay nhìn ngọn lửa cháy, hay nhìn khóm lá cây lay động mà không nảy sinh suy nghĩ. Cũng như vậy khi tôi tập đối thoại với một người, lúc mà tôi không thể nắm bắt được câu chuyện họ nói, tôi chuyển sang quan sát cử chỉ, thái độ và tinh thần của họ. Đây cũng là cách mà tôi mong muốn gắn kết với họ”.

“Không Nghĩ” vì vậy không phải là sự giả cách để che giấu những nông cạn và trống trơn nội tại, cũng chẳng phải cách thức lắt léo thiết lập  một đội hình chiến thuật, hay một nỗ lực gò ép mang tính thách đố nhằm đón đợi một kết luận nào. Sự mãnh liệt và thuần túy của thị giác/ giác quan nói chung, đối lập với sự rỗng không (chủ động) trong suy nghĩ và tư tưởng mang tới cho “Không nghĩ” một độ trong suốt thấu triệt, mang dáng dấp thiền định.

Khi suy nghĩ chỉ là thứ yếu và vô ích, khi triệt tiêu mọi đường nét và vẻ hão huyền trừu tượng mà ta có xu hướng gắn cho/ khoác lên sự vật từ trước, ta sẽ đi đến đâu? Liệu có phải là sự thật như Phúc mong muốn: “(…) tôi không hề phản kháng hay cố tình làm khác đi với tư tưởng của nghệ thuật hậu hiện đại – nghệ thuật lấy tư tưởng làm chủ đạo mà chỉ là một phương thức tiếp cận xuất phát từ chính trải nghiệm cuộc sống của tôi và theo tôi đó cũng là một cách tiếp cận sự thật” (Trích tuyên bố của nghệ sĩ)

“Không Nghĩ” khép lại quãng thời gian mười hai năm vắng bóng (một phần) của nghệ sĩ Nguyễn Văn Phúc khỏi bối cảnh nghệ thuật đương đại Việt Nam, hy vọng mở ra một chương mới nhiều mong chờ trong con đường thực hành nghệ thuật sắp tới của anh.

___________________________________

THÔNG TIN VỀ NGHỆ SĨ:

Sinh năm 1978 tại Hà Nội, tốt nghiệp Đại học Mỹ thuật Việt Nam năm 2003, Nguyễn Văn Phúc đã sớm định hình cho mình một phong cách riêng nổi bật, trở thành một gương mặt nghệ sĩ tiềm năng của hội họa đương đại Việt Nam.

Các nhân vật trong tranh của anh đa dạng, nhưng đều được đặt trong một phối cảnh và không gian lạ lẫm, có phần kỳ quái với nét hóm hỉnh ngầm ẩn. Sử dụng những gam màu mạnh, chói thể hiện những chủ đề xoay quanh cuộc sống đời thường, Phúc lột tả thế giới nội tâm của chính anh – những cuộc vật lộn tâm lý thường trực trước những biến đổi xã hội không ngừng và bối cảnh Việt Nam trong thời đại mới.

Nguyễn Văn Phúc đã có hai cuộc triển lãm cá nhân và tham gia nhiều triển lãm nhóm trong và ngoài nước. Hai tác phẩm của anh đã được lựa chọn trưng bày trong triển lãm “Salt of the Jungle” (Muối của Rừng) của Quỹ Hàn Quốc năm 2018.